Hałda w Makoszowach – industrialna góra z widokiem na Śląsk
Hałda w Makoszowach to jeden z bardziej charakterystycznych punktów krajobrazu tej części Zabrza. Choć niepozorna z daleka, z bliska okazuje się miejscem, które łączy w sobie historię przemysłu, ciekawe walory przyrodnicze i potencjał fotograficzny. To dobra propozycja na krótki spacer dla osób zainteresowanych górnośląskim pejzażem poprzemysłowym.

Gdzie znajduje się hałda?
Hałda położona jest w południowej części Zabrza, w dzielnicy Makoszowy. Znajduje się tuż przy zakładzie byłej Kopalni Węgla Kamiennego „Makoszowy”, nieopodal ul. Makoszowskiej i Drogowej Trasy Średnicowej. To obszar graniczący z Rudą Śląską i Gliwicami, dzięki czemu hałda stanowi punkt widokowy obejmujący szeroki fragment przemysłowego Śląska.
Z jaką kopalnią była związana?
Hałda w Makoszowach powstała jako efekt działalności KWK Makoszowy, jednej z najstarszych kopalni węgla w regionie. Zakład uruchomiono pod koniec XIX wieku, a jego działalność trwała aż do 2016 roku. W tym czasie kopalnia generowała ogromne ilości skały płonnej, czyli urobku niewykorzystywanego w procesie wydobycia. Materiał ten był sukcesywnie usypywany w formie stożkowatej hałdy.
Czy hałda jest czynna?
Obecnie hałda nie jest już wykorzystywana przemysłowo. Zakończenie działalności KWK Makoszowy sprawiło, że przekształciła się w nieformalny obszar rekreacyjny. Nie ma oficjalnego statusu terenu dostępnego dla turystów, ale nie brakuje osób, które zaglądają tam pieszo lub na rowerze. Z czasem przyroda zaczęła odzyskiwać ten teren, dzięki czemu hałda powoli zmienia swój charakter.
Co znajduje się na hałdzie?
Szczyt hałdy to świetny punkt widokowy – z jednej strony widać zabudowania Zabrza i Makoszów, z drugiej – krajobraz przemysłowy z kominami i szybami górniczymi w tle. Powierzchnia hałdy jest porośnięta roślinnością ruderalną – samosiewami drzew, krzewów i traw, które dobrze radzą sobie na ubogim, skalistym podłożu. Można tu spotkać brzozy, sosny i wiele gatunków traw.
Walory przyrodnicze i krajobrazowe
Choć hałda to teren antropogeniczny, z czasem przekształciła się w specyficzne siedlisko przyrody. Roślinność pełni tu funkcję naturalnego filtra pyłów, a w ciepłych miesiącach pojawiają się owady, ptaki i drobne ssaki. Obecność terenów zielonych wokół hałdy sprawia, że miejsce to nabiera wartości krajobrazowej – zwłaszcza o zachodzie słońca lub podczas mglistych poranków.
Miejsce dla fotografa
Hałda w Makoszowach to dobre miejsce dla fotografów szukających industrialnych kadrów. Widok na rozległą panoramę Śląska, gra świateł w porze zachodu, kontrast między zielenią a ciemną skałą – to wszystko daje duże pole do twórczego działania. Mimo że nie ma tu klasycznej infrastruktury turystycznej, można z powodzeniem wykonać ciekawe ujęcia krajobrazowe, dokumentalne i tematyczne.
Podsumowanie
Hałda w Makoszowach to miejsce, które łączy historię przemysłu węglowego z procesem stopniowego powrotu natury. Choć nie jest zagospodarowana turystycznie, warto tu zajrzeć – dla widoków, dla zdjęć i dla zrozumienia, jak silnie przemysł wpłynął na śląski krajobraz. To punkt, który może nie przyciąga tłumów, ale zdecydowanie zasługuje na uwagę wszystkich, którzy interesują się Górnym Śląskiem z nieco innej perspektywy.