Góra Świętej Anny - przez Ślązaków zwana Anaberg - geograficznie jest najwyższym wzniesieniem masywu Chełma, znajdującego się w zachodniej części Wyżyny Śląskiej.
Na szczycie wzniesienia znajduje się bazylika i sanktuarium oraz franciszkański zespół klasztorny z Rajskim Placem z lat 1733-1749, na którym stoi 15 stuletnich konfesjonałów. Jest tu także grota wykonana na wzór groty z Lourdes oraz 40 kaplic kalwaryjnych z lat 1700-1709. Miejsce to od XVIII wieku jest ważnym centrum pielgrzymkowym.
Pierwszy kościół pw. św. Jerzego został zbudowany na górze w stylu gotyckim w 1480 roku. Fundatorami byli Mikołaj i Krzysztof Strzel, właściciele Poręby, Leśnicy i Żyrowej. Na początku XVII wieku przeniesiono z Ujazdu do tutejszego kościoła słynącą z cudów rzeźbę, z drewna lipowego, św. Anny Samotrzeciej z ok. 1480 roku. Zmieniono wtedy też wezwanie kościoła i nazwę wzniesienia zwanego wcześniej Górą św. Jerzego na Górę św. Anny.
W październiku 1655 roku przybyło na Górę Świętej Anny 20-30 franciszkanów z Krakowa. W latach 1656–1659 zbudowali oni tutaj drewniany klasztor. Następnie rozpoczęto przebudowę i rozbudowę starego kościoła. Świątynia zyskała wystrój barokowy, a fundatorem był hrabia Gaschin. W latach 1733–1749 powstał murowany zespół klasztorny do którego w 1768 roku dobudowano Rajski Plac. W latach 1700–1709 na wschodnich stokach góry wybudowano z fundacji hrabiego Jerzego Adama Gaschina 33 kaplice kalwaryjne. 12 września 1779 r. wyruszyła z Bytomia na Górę Świętej Anny pierwsza śląska pielgrzymka, zapoczątkowując ruch pielgrzymkowy do sanktuarium. W związku ze wzrastającą liczbą pielgrzymów, w 1781 roku przebudowano kościół i kalwarię. W 1810 roku klasztor uległ likwidacji, a franciszkanów wysiedlono. Zakonnicy powrócili na Górę św. Anny w 1860 roku, odnowili kościół i dobudowali wieżę zegarową. Od 1875 do 1887 roku w związku z Kulturkampfem znowu klasztor zlikwidowano. W latach 1904–1905 przebudowano klasztor, przedłużając m.in. skrzydło zachodnie. W latach 1912–1913 tuż za północnym murem klasztoru, na miejscu byłego kamieniołomu nefelinitu urządzono plac modlitewny oraz wybudowano grotę na wzór groty z Lourdes. Pomiędzy 1913 a 1916r., w 14 bocznych grotach zbudowano stacje Męki Pańskiej. W latach 1928–1938 powstał - na południe od klasztoru - Dom Pielgrzyma. W okresie od 1957 do 1963 roku przebudowano wnętrza kościoła w stylu neobaroku, wykonując neobarokowe sztukaterie, malowidła ścienne i główny ołtarz.
Na zachodnich oraz północnych stokach wzgórza Góry św. Anny rozlokowana jest duża wieś o tej samej nazwie. Pierwsze wzmianki o wsi istnieją w źródłach z 1679 roku. Na przełomie XVIII i XIX wieku zaczęły powstawać kamieniołomy nefelinitu oraz wapienia. Najbardziej intensywne wydobycie tych skał zaczęło się w latach 80. XIX wieku. W kamieniołomie będącym obecnie rezerwatem, nefelinit i wapień wydobywano do 1946 roku.
W miejscu, w którym znajdował się kamieniołom o nazwie Kuhtal, w 1938 roku powstał amfiteatr, który mógł pomieścić nawet 50 tyś osób. Obok amfiteatru można zobaczyć ocalały piec - jeden z wielu istniejących tu pieców do wypalania wapienia.
W 1988 roku został utworzony Park Krajobrazowy Góra św. Anny. Celem utworzenia parku było zachowanie terenów o najcenniejszych walorach przyrodniczych, krajobrazowych i kulturowych. Obszar Parku obejmuje tereny o bogatej rzeźbie, licznie występują tu chronione gatunki grzybów i roślin. Najcenniejsze obszary Parku uznane zostały rezerwatami przyrody - Góra Św. Anny, Ligota Dolna, Lesisko, Grafik, Boże Oko i Biesiec. Wybudowana autostrada A4 podzieliła Park na dwie części.
ALBUMY